#77: Built to Spill - Keep It Like a Secret

 Built to Spill is simpelweg een fantastische band, maar ik heb hier toentertijd stom genoeg het verkeerde album gekozen. Van de zeven albums ken ik alleen nog de eerste vier erg goed, en daarvan vind ik dit de minste. Nou komt de band wellicht nog wel een keer voor in m'n lijst, maar dat neemt niet weg dat dit achteraf bezien de verkeerde keuze was. Keep It Like a Secret is best een leuk album, maar mist grotendeels wel de genialiteit die Built to Spill vaak laat zien. Het heeft niet het rauwe karakter van het eerste album, het heeft niet de briljante popliedjes van het tweede album, en het heeft niet de lange uitgesponnen gitaarstukken van het derde album. Ook de teksten zijn niet zo geniaal als ze kunnen zijn bij deze band.

Betekent dat dat dit een slecht album is? Nee! Het is wellicht zelfs best een goede kennismaking met Built to Spill. Stukken toegankelijker dan het voorgaande album. Het is eigenlijk gewoon een simpel en lekker rockalbum, dat het beste tot zijn recht komt als je het luid door de luidsprekers laat klinken. Ik weet nog dat ik dit album een tijd niet meer had gehoord, en het weer eens beluisterde, via oordopjes. Viel zwaar tegen, ik snapte er niks van. Weekje later speelde ik hem af via mijn luidsprekers, en toen snapte ik het! Dat illustreert goed dit album.

Overigens is hetgene wat dit toch boven een gemiddeld rockalbum laat stijgen het gitaarspel. Doug Martsch is absoluut de beste gitarist die ik ken, zwaar ondergewaardeerd. Op dit album komt dat nog niet zo naar voren, maar is het wel te horen. Het mooie van zijn gitaarspel is ook dat hij niet laat zien hoe goed ie is, maar in dienst van het nummer speelt. Je zou kunnen zeggen dat ie soms solo's speelt, maar ze klinken gewoon als een onderdeel van het nummer, en voegen daar daadwerkelijk een laag aan toe.

Er valt dan ook nog genoeg te genieten op dit album. Neem nou de gitaarintro van Time Trap of de wisselingen van snelheid en instrumentaal/met zang in Sidewalk. Het is allemaal gewoon geweldig gespeeld. Daarbij staan er gelukkig nog wel twee nummers op die er bovenuit schieten en toch wel kleine hoogtepunten in het oeuvre van BtS te noemen zijn.

Carry the Zero is een nummer dat na meerdere luisterbeurten steeds meer tot me door begon te dringen als een ontzettend goed nummer. Heerlijk gitaarspel, een fijn meeslepend liedje. De tekst begrijp ik eigenlijk niet echt, maar klinkt toch best wel goed. Het is geen couplet-refrein nummer, maar bouwt juist erg sterk op, en wordt steeds intenser.

Het zal vast geen toeval zijn dat precies de twee langste nummers de hoogtepunten zijn. Carry the Zero duurde bijna zes minuten, maar het geniale Broken Chairs duurt bijna negen minuten, een lengte die voor Built to Spill niet zo bijzonder is. Wel zijn zij de band om een nummer zo lang boeiend te houden. En over intens gesproken... Dit heeft de verbetenheid die vaker is te horen op eerdere albums. Briljant gitaarspel, en het is altijd fijn als een band de tijd neemt voor hun muziek, en voor een mooie opbouw zorgt. Toch wel één van hun donkerste nummers, denk ik, en de eerder genoemde verbetenheid, zowel te horen in de zang als in het gitaarspel, is prachtig. Dit is met passie gespeeld, met passie gemaakt. Mag van mij wel heel lang door blijven gaan. En het gaat al zo lekker lang door.

Al met al dus een erg leuk rockalbum met een aantal briljante momenten.

#78: Blackfilm - Blackfilm

Eén van de dingen die ik ontzettend kan waarderen in muziek is sfeer. En dit album is wel een perfect voorbeeld van een sfeerplaat. Wat voor sfeer? Kijk maar naar de hoes! Prachtige hoes, mede doordat ie zo goed bij de muziek van het album past. Blackfilm is een project (persoon? groep? ik weet het eigenlijk niet) uit Londen, waar volgens mij verder ook weinig over bekend is en die grotendeels instrumentale muziek maakt. Muziek die goed zou kunnen werken als filmmuziek maar ook uitstekend op zichzelf staat. Als ik de sfeer van het album zou moeten omschrijven, zou ik zeggen dat het is alsof je midden in de nacht door een grotendeels verlaten stad heenloopt. Een beetje griezelig dus, dat wel. Blackfilm zelf dacht er volgens mij ongeveer hetzelfde over, aangezien een van de nummers Midnight to 4 AM heet.

Vaak pik ik op m'n blog nummers eruit, hoogtepunten van het album. Dat vind ik hier heel moeilijk. Ten eerste omdat dit album heel erg een geheel is, en ten tweede omdat dit album meer sfeergericht dan liedjesgericht is. Blackfilm is naar mijn mening een album dat je gewoon eens moet beluisteren, met de koptelefoon, in het donker.

Het is een album dat als je er goed naar luistert vrij simpel in elkaar zit. Het doet heel erg denken aan Massive Attack ten tijde van Mezzanine, maar dan zonder zang. Er wordt een donkere sfeer neergezet door middel van samples, waaronder donkere piano- en cellomelodieën, maar ook onheilspellende geluiden en soms ook stemmen. Aan het eind van het nummer Stalingrad hoor je bijvoorbeeld zachtjes iemand een liedje zingen met o.a. de tekst: "tomorrow may never come". Als ik het nu typ, klinkt het niet al te interessant, maar het is echt ijzersterk gedaan. Overigens is er één nummer met zang, namelijk Mahabharata met oosters aandoende zang (waar je dus niks van verstaat). Het past erg mooi bij de muziek. In het laatste nummer, Atlantikend, wordt er nog mooi naar een climax toegewerkt, waarmee er een einde komt aan de nachtelijke trip door de stad.

Klinkt het interessant? Gewoon luisteren, en natuurlijk wel in het donker met koptelefoon voor maximaal effect. Beklemmend en griezelig, maar oh zo mooi!

Oké, vooruit, nog een YouTube-filmpje. Een filmpje met slechts een fragment van het nummer Midnight to 4 AM. Maar wel een erg mooi fragment, dat in drie minuten goed een stukje sfeer weergeeft.

#79: Spinvis - Dagen van Gras, Dagen van Stro

Dit keer een Nederlandstalig album. Ik heb gemerkt dat Nederlandstalige muziek veel mensen afschrikt. Alsof alle Nederlandstalige muziek zoals die van de bekende volkszangers is, en alsof Nederlandstalig een genre is. Natuurlijk kan je bepaalde talen mooier vinden klinken dan andere talen, maar een goed nummer in het Engels is ook een goed nummer in het Nederlands. Het probleem is gewoon dat Nederlandstalige muziek nogal een slecht imago heeft door... tja, moet ik ze nog opnoemen? Veel Nederlandse artiesten zouden echter beter in het Nederlands dan in het Engels kunnen zingen, omdat je je in je moedertaal nou eenmaal het beste kan uiten (en als je denkt van niet, hou je jezelf voor de gek).

Spinvis zingt wel gewoon in z'n moedertaal. Het leuke is dat hij erg inventief met de Nederlandse taal omgaat, en zijn teksten zijn dan ook niet echt standaard en met weinig te vergelijken. Waar de meeste Nederlandstalige artiesten cliché op cliché stapelen, weet Spinvis alle clichés te omzeilen. Zijn teksten zijn over het algemeen niet al te direct, als in een "ik hou van jou, ik blijf je trouw"-liefdesliedje, maar Spinvis speelt met de luisteraar en laat die luisteraar zelf een hoop invullen. Overigens heeft hij ook wel liedjes waarbij het wat duidelijker is waar het over gaat, maar het mooie daaraan is hoe beeldend die liedjes zijn. En zijn liedjes zijn vaak aan de ene kant wel mooi uit het leven gegrepen en dergelijke, maar aan de andere kant komen er ook opvallende personages in zijn liedjes voor. Zoals Wespen op de Appeltaart, dat over een psychiatrische inrichting gaat, en misschien wel de plaats waar Ronnie heeft gezeten (van de liedjes Ronnie Gaat Naar Huis en Ronnie Knipt Zijn Haar). Eigenlijk hebben zijn teksten dus allerlei kanten, maar zijn ze altijd inventief en interessant.

Ook muzikaal gezien is het een erg interessante artiest. Hij krijgt vaak de kritiek dat ie niet kan zingen, maar zelf vind ik dat wel meevallen en heb ik er nooit last van gehad. Van mij hoeft een artiest dan ook niet per se een perfecte Whitney Houston-stem te hebben. Instrumentaal was vooral zijn debuut erg inventief, dat ie naar verluid in z'n eentje op z'n eigen zolderkamertje met knip- en plakwerk in elkaar heeft gezet. Ook het debuut is zeer aan te raden, het heeft iets meer hoogtepunten maar ook iets meer mindere nummers. Vaak heb ik de voorkeur voor het meest constante albums, maar op zijn debuut staan qua nummers zeker enkele Spinvis-hoogtepunten.

Dagen van Gras, Dagen van Stro zit wat conventioneler in elkaar, maar is daarom zeker niet minder. Zoals gezegd is het wat constanter. Bijna alle liedjes zijn wel de moeite waard. De liedjes vallen misschien wat minder op, maar dat hoeft niet erg te zijn. Toevallig heb ik een paar weken geleden Spinvis live meegemaakt, en dat heeft voor mij de muziek zeker een meerwaarde gegeven. Maar twee liedjes van dit album werden gespeeld, maar ach, het was fantastisch, dus heel erg was dat niet. Het ene nummer dat werd gespeeld was de opener, Ik Wil Alleen Maar Zwemmen, die met een heel orkest werd gespeeld. Een luchtig liedje over zo'n moment in je leven dat alles goed lijkt te gaan, en je je nergens meer over druk hoef te maken en wil maken. Zo interpreteer ik het althans. Live wist het liedje me nog meer te overtuigen en daarom een filmpje van hoe het toen in Paradiso was. Maar eigenlijk zou je er geweest moeten zijn.

Ook Het Voordeel van Video werd gespeeld bij het concert, maar helaas is daar niks van op YouTube te vinden. Een liedje dat me doet denken aan een film: Das Leben der Anderen. Een film over iemand van de Stasi in het oude Oost-Duitsland die een ander persoon moet afluisteren. Maar dit gaat zelfs meer richting 1984 van George Orwell. Iemand die alles van iemand anders kan zien door het (stiekem?) te filmen. Haast eng.

Er staan ook wat hele intieme liedjes op die misschien niet zo snel opvallen. Zo heb je het titelnummer dat snel wegvalt als je niet zo oplet, zeker tussen de rest van het album. Nu ik dit filmpje zie weet het me echter erg te raken. Zo'n liedje waar je echt naar moet luisteren. Maar oh, wat mooi. Ook De Zevende Nacht is zo'n liedje met een geweldige tekst over God die verliefd wordt op Eva, zijn eigen creatie. Hij heeft haar niet meer in eigen hand omdat ze d'r eigen gedachten en dromen heeft. Ook zo'n liedje dat echt niet bedoeld is als achtergrondmuziek.

Wél heel opvallend is het zo'n tien minuten lang durende Lotus Europa, waarin Spinvis alleen maar praat, met experimentele muzikale begeleiding. Hij praat over hoe hij sterft in het zwembad, hoe hij verdwijnt terwijl niemand het in de gaten heeft. Wat mij betreft een briljante tekst, waarbij de instrumentale begeleiding precies de goede sfeer neerzetten, waaronder het ongemakkelijke van de tekst. Dat is misschien ook de reden dat veel mensen er niks mee kunnen, maar voor mij is het een hoogtepunt, en ik zit er altijd tien minuten lang echt naar te luisteren. Geweldig hoe de instrumentatie ook telkens verandert, daar gebeurt genoeg in om me telkens te blijven boeien.

Ook Flamingo is wat experimenteler, qua instrumentatie. Die maakt voor mij dan ook echt het nummer, zo'n Spinvis-nummer dat heel inventief in elkaar zit. Waar het liedje over gaat? Geen flauw idee, maar het klinkt fantastisch. De vage tekst erbij past juist goed bij het nummer en maakt het af.

Het allermooiste nummers van dit album is wat mij betreft Aan de Oevers van de Tijd. Hij roept daar een prachtige melancholische sfeer, en dit is zo'n tekst die ietwat vaag gehouden wordt. Hij zit dus aan de oevers van de tijd, oftewel, hij haalt (een) herinnering(en) op. Hij zingt wat dingen over een specifieke herinnering en de rest mag je zelf invullen. Maar wat een prachtige sfeer in het liedje, en wat een ontzettend mooi refrein. Prachtig!

Al met al één van de allermooiste Nederlandstalige albums, waarbij bijna elk nummer wel raak is. Alleen Kom in de Cockpit vind ik wel wat minder, maar ook nog wel aardig. Een aanrader voor elke tegenstander van Nederlandstalige muziek om eens te beluisteren en eens anders ernaar te kijken. En voor elke liefhebber van Nederlandstalige muziek al helemaal een aanrader. Eigenlijk gewoon een aanrader voor elke liefhebber van muziek. En wie is dat nou niet?

#80: The Beatles - Magical Mystery Tour

The Beatles, je komt er eigenlijk niet onderuit als muziekliefhebber. Door velen aanbeden maar zo ver ga ik zelf niet. Ik ben wel een liefhebber maar vind ook zeker dat ze duidelijke mindere en zelfs wat slechte dingen hebben gemaakt. Voor mij zijn er vier albums die duidelijk boven de rest uitsteken en dit is er daar één van. Deze wordt echter vrijwel nooit genoemd in het klassiekerslijstje van The Beatles. Het is dan ook niet echt een normaal album. Er was een bijbehorende film (die overigens keihard werd afgekraakt) en de eerste helft van het album zijn nummers die bij die film horen en ook als losse EP zijn uitgebracht. Zeker in Amerika waren EP's echter niet zo populair en werden er dus nog wat nummers van singles aan toegevoegd om er een volledige LP van te maken. Het is echter prima te zien als een regulier album, en zo wordt het album vaak ook gewoon gezien. Het heeft echter toch niet de status als een aantal andere albums van ze.

Toch draai ik Magical Mystery Tour ontzettend graag. Oké, eerlijk is eerlijk, twee van de elf nummers zijn toch wel missers te noemen. Your Mother Should Know is aardig maar wat aan de flauw kant, en Baby You're a Rich Man een matige samenvoeging van twee matige onafgemaakte nummers. Verder heb je nog het instrumentaaltje Flying dat niet al te bijzonder is maar ik zelf toch wel een leuk tussendoortje op het album vind (en dus geen misser). 

De opener is wat mij betreft al meteen raak. Magical Mystery Tour is namelijk meteen een erg vrolijk en energiek nummer. Opzwepend en bovendien erg aanstekelijk. Natuurlijk erg simpel maar het werkt prima, met die blazers. Ik luister er graag naar. Het is kort maar krachtig, zoals wel meer van hun nummers. Een sterke opening dus.

The Fool on the Hill is wat mij betreft echt zo'n perfect popliedje, zo'n McCartney-poppareltje. Het nestelt zich zo in je hoofd maar dit is een liedje waarbij dat niet erg is. En dit is moeilijk kapot te draaien... Daar zijn de melodieën simpelweg te mooi voor. Leuke tekst (en daar luister ik eigenlijk nooit voor naar de Beatles), mooie zang, en een leuk fluitje wat mooi bij het thema van de tekst past (vind het er tenminste wel bij passen). Een vergelijkbaar McCartney-popliedje staat erop in de vorm van het welbekende Penny Lane, al pakt die me op een of andere manier toch ietwat minder.

Een nummer dat vaak wordt gezien als een wat minder nummer, zelfs een niemendalletje, door veel Beatles-liefhebbers, is Hello Goodbye. Heb ik nooit begrepen. Zit wat mij betreft ijzersterk in elkaar. Nodigt heel erg uit tot het meeblèren van de tekst (zeker bij het helahola-gedeelte. Desondanks wordt het nergens melig en gaat het me ook totaal niet vervelen. Ik word er vanaf de eerste tonen altijd al vrolijk van. Natuurlijk, de tekst is wel heel simpel, maar dat geldt voor zoveel Beatles-nummers. Kan ik me nooit zo aan storen. Wat mij betreft is dat gewoon popmuziek op hoog niveau, en niet alleen omdat het de Beatles zijn, want die hebben toch genoeg niemendalletjes uitgebracht.

Natuurlijk experimenteerden de Beatles ook nog weleens, en deden ze in die periode ook wel het een en ander met psychedelica. Dat is te horen in bijv. Strawberry Fields Forever (dat ik wel mooi vind maar toch ietwat aan de zeurderige kant) en I Am the Walrus. Het nummer heeft een tekst die volslagen onzin is (het zullen de drugs zijn geweest) maar dat maakt het ook juist weer leuk. Daarbij is dit eigenlijk gewoon een mooi popliedje met lichte psychedelische invloeden. Daardoor en door de wat rauwere stem van Lennon (ivm McCartney) komt het toch totaal anders over als die popliedjes van McCartney. Allebei meezingers maar allebei op hun eigen manier. I Am the Walrus behoort tot mijn favoriete Beatles-nummers en echt beargumenteren kan ik dat eigenlijk niet. Gewoon luisteren!

Iemand die soms wel wat meer waardering zou mogen krijgen is George Harrison. Ook de gitarist schreef en zong nog weleens een liedje bij de Beatles, ondanks dat Lennon en McCartney hem daar nauwelijks enige ruimte voor gaven. Op dit album heeft ie dan ook maar één bijdrage, en dat is meteen het meest psychedelische nummer: Blue Jay Way. Een nummer dat volgens mij weinig waardering heeft gekregen in het rijke oeuvre van de band, en in ieder geval erg onbekend is, maar mij al meteen wist te pakken. George weet een heerlijke sfeer neer te zetten, lekker zweverig en weet je goed mee te slepen. En mooi gebruik van de cello. In ieder geval het meest sfeervolle nummer van het album.

En dan heb je nog het veel verguisde All You Need is Love waar het album mee eindigt. Ik doe niet eens de moeite om een linkje neer te zetten, want volgens mij kent iedereen het wel. Natuurlijk is het een beetje kapotgemaakt, door o.a. de Robert ten Brink-programma waar het tot in den treure is gebruikt, met al het valse sentiment (oké, het werkt vaak wel bij mij, dat geef ik toe). Ik heb dan ook een tijdje niet echt naar het nummer kunnen luisteren, maar daar ben ik wel overheen, en eerlijk gezegd ben ik het zelfs gaan waarderen. Een hoogtepunt? Nee. Maar wel gewoon goed! 

Al met al is het wat mij betreft gewoon één van leukste Beatles-albums. Ik mag het graag horen en dat is ook wat waard, ondanks dat het zijn mindere momenten heeft. De grootste misser is toch wel de hoes, maar die is zo idioot dat het toch ook wel wat heeft. 

De eigenlijke, overgeslagen #86: Saybia - The Second You Sleep

Ik kwam erachter dat ik nummer 86 van mijn top 100 had overgeslagen, dus bij deze alsnog de nummer 86. De nummering van de albums erna schuiven dus eentje op, wat Franz Ferdinand nummer 81 maakt. Hierna dus verder met nummer 80.

Musicmeter.nl is essentieel geweest voor mijn muzikale ontwikkeling (en nog steeds wel). Saybia is één van de artiesten geweest die ik als eerste ontdekte door die site, samen met artiesten als Radiohead (hoe standaard...) en Bright Eyes. Ik geloof dat ik ergens in een topic het nummer The Day After Tomorrow tegenkwam, dat in Nederland overigens nog de tipparade heeft gehaald, en ik was eigenlijk meteen verkocht, de band groeide al snel uit tot één van mijn favoriete bands. Want wat was dat een prachtig liefdesliedje, en die tekst (Please tell me why do birds sing when you're near me, sing when you're close to me?) raakte op een of andere manier de juiste snaar. Ik zal toen wel verliefd zijn geweest. De dingen die ik in die tijd ontdekte, die eerste echte stapjes die ik zelf zette in mijn muzikale reis, die vind ik eigenlijk nog steeds prachtig. Een bepaald soort sentiment of is het gewoon echt goed? Wat mij betreft een combinatie. 


De Deense band Saybia wordt vaak vergeleken met Coldplay en dat is geen gekke vergelijking. Saybia heeft soms wat meer ballen, rockt soms wat meer, maar maakt verder net zulke melancholische liedjes als Coldplay ooit deed (denk aan iets als Yellow, daar is het wel mee te vergelijken). Persoonlijk ben ik dan ook geen Coldplay-hater, sterker nog, het debuut van Coldplay vind ik nog altijd prachtig. Helaas is Coldplay na hun debuut echt stukken minder geworden, waar Saybia het niveau juist wel vast heeft te houden (hun andere twee albums vind ik zelfs wat beter). 


Eerlijk is eerlijk, heel bijzonder klinkt het allemaal niet. Maar toch... maar toch... de zanger heeft een mooie stem, waar ie vooral erg goed emotie in weet te leggen. En hoewel het soms misschien klinkt als elk gemiddeld bandje, weet een gemiddeld bandje niet zulke mooie liedjes te schrijven. Natuurlijk, het is soms allemaal wel erg dramatisch, haast pathetisch. Voor mij komt Saybia er echter mee weg, omdat ik het geloof, omdat het niet té klinkt maar juist aankomt. Neem nou een andere single, het titelnummer The Second You Sleep... dat refrein... I staaaaaaaay to watch you faaaade awaaaaay! Weinig bands die met zo'n refrein wegkomen, maar Saybia weet me ermee te raken. Muziek, het is toch een fascinerend iets. :)


In Spite Of blijkt de derde single te zijn geweest, en dat was ook altijd een grote favoriet, en nog steeds!  Zeker vroeger vond ik dat refrein zo ontzettend mooi, en zat ik er heel vaak mee in m'n hoofd. Een nummer dat echt vol met melancholie zit, en een refrein dat je meesleept. Het mooiste (oké, gelijkspel met In Spite Of) nummer verdient echter wel wat meer waardering, namelijk het prachtige The Miracle in July. Alleen al die titel... En dan die mooie melodieën, die sterke opbouw, dit is daadwerkelijk een poppareltje, dat bij vlagen overigens ook nog aardig rockt. 


Of ik dit album ook zo mooi had gevonden als ik het nu had leren kennen? Dat is maar de vraag, maar dat maakt niet uit. Overigens zijn er genoeg albums die ik wel steeds minder ben gaan vinden, waar deze niet onder valt, wat voor mij bewijst dat het toch echt gewoon een ontzettend mooi album is en het echt niet alleen op sentimentele waarde is gebaseerd. Overigens, mocht je de vier gelinkte nummers erg mooi vinden, dan kan je zo het album gaan beluisteren, want het album is zeer constant, zowel qua hoe het klinkt als qua niveau. Elf mooie liedjes.

#82: Franz Ferdinand - Franz Ferdinand

Bescheiden als ik ben (al komt dat nu meteen al niet meer zo over) zou ik het niet snel toegeven, maar soms besef ik toch wel dat ik relatief, vergeleken met de gemiddelde persoon van mijn leeftijd, toch wel redelijk wat van muziek af weet, en redelijk veel ken, én dat ik eigenlijk best wel een muzikale veelvraat ben, al is dat echt puur relatief, want er zijn genoeg genres waar ik eigenlijk nooit naar luister (maar waar haalt een mens dan ook de tijd vandaan om alle soorten muziek te beluisteren?). Toch is het bij mij helemaal niet zo vroeg begonnen. Natuurlijk, ik heb altijd al naar muziek geluisterd, maar het zal zo'n vier jaar geleden zijn geweest, rond mijn zeventiende, dat ik me helemaal op de muziek stortte, en daarvoor was ik eigenlijk net zo'n muziekconsument als elk gemiddelde persoon van mijn leeftijd. Daarbij moet ik wel zeggen dat er wel sprake was van een zeker opbouw naar de liefde voor muziek maar dat er ook zeker een aanleiding was om dat in één keer flink te versterken, en wat kan dat anders zijn dan liefdesverdriet? Waar kan je immers beter troost in vinden dan in muziek?

Hoe dan ook, dit is een album van daarvóór, oftewel, een album waarmee ik al bekend was voor ik muziekgek werd, en dat ik toen al geweldig vond. Er zijn slechts een handjevol albums overeind gebleven, waar dit er één van is. Ik kende echter ook niet veel meer dan een handjevol albums.

Eigenlijk illustreert dit album perfect de muzieksmaak van voor de ommekeer, ondanks dat ik naar uiteenlopende dingen heb geluisterd. Het eerste dat ik me kan herinneren was Aqua. Ja, dat groepje van Barbie Girl, maar zoals ik toen al vond en nu nog steeds; dat is één van hun minste nummers! Niet dat de rest nou zulke geniale muziek is, maar toch zeer vermakelijk in de bassischooltijd. De tijd dat iedereen naar Toy-Box luisterde, maar ik niet, ik had toen al een andere, eigen smaak, bij mij thuis werden de Aqua-albums stukgedraaid! En Toy-Box? Dat is natuurlijk een gigantische Aqua-rip-off! (oké, dat vond ik toen niet, maar de overeenkomsten tussen de twee groepen zijn toch wel opvallend)

Naast Aqua luisterde ik ook naar allerhande dance-nummer dat maar vrolijk en aanstekelijk (en meestal ontzettend oppervlakkig) was en toentertijd een hit was of op één van mijn cd's stond (die meestal overigens door mijn moeder werden gebrand).  In de periode rond de overgang naar de middelbare school zou ik ook op een of andere manier gek op de muziek van ABBA worden, want ik weet niet meer precies hoe ik eraan kwam. Wellicht hadden mijn ouders er een aandeel in? Ik weet het niet meer, maar een DVD met alle clips van ABBA is wel de allereerste muzikale aankoop die ik me kan herinneren, van m'n eigen zakgeld, toen ik een jaar of twaalf was.

Ergens rond mijn dertiende levensjaar zou de ommezwaai naar gitaarmuziek komen. Ik kan me nog goed herinneren hoe een toenmalige vriend van me mij in een msn-gesprek de band Good Charlotte aanraadde, en dat het vervolgens vrijwel meteen mijn favoriete band werd. Ik kan me niet herinneren dat ik daarvoor enigszins naar zulke muziek heb geluisterd, dus die ommezwaai is in retrospect wel vrij opmerkelijk. Hoe dan ook, ik vroeg mijn moeder natuurlijk weer meteen om wat cd's van die band te branden, en zo geschiedde. Ik dweepte met Good Charlotte. Wellicht was het een fase en had ik behoefte aan iets stoerders. Voor dat dertienjarige jongetje dat ik toen was was Good Charlotte namelijk erg stoer.

Ik zat ondertussen op de middelbare school, waar je natuurlijk allerlei nieuwe impulsen krijgt. Op het gebied van muziek krijg je te maken met klasgenoten die ook hun eerste stapjes maken in het ontwikkelen van hun eigen smaak. Zo had ik een vriend die nogal fan was van Bloodhound Gang en Tenacious D; echte puber-rock dus. Ene Jeroen, een klasgenoot, was echter vooral bepalend voor me op muzikaal gebied, al zal ie dat zelf niet zo beseffen. Op een of andere manier zijn hij en ik toentertijd aan de praat geraakt over muziek (over meer dingen overigens, want ik heb ook nog eens een DVD van Jochem Myjer van hem geleend), en zijn muzikale tips waren voltreffers. Ik zag hem toentertijd als dé man met verstand van muziek. Hij was degene waar ik moest voor zijn voor goede muziek, hij had er verstand van. En zo kwam het dat veel van mijn toenmalige favorieten eigenlijk tips van hem waren; Kaiser Chiefs (dat is ook nog eventjes mijn favoriete band geweest), Faithless, en u raadt het al... Franz Ferdinand! Ja, hèhè, daar zijn we eindelijk bij het daadwerkelijke onderwerp beland, maar ik dacht: laat ik er gedeeltelijk een verhaaltje over mijn muziekontwikkeling maken, en daar wil ik zelfs nog een klein stukje over doorgaan, want daar is nog een reden voor.

Er is namelijk iets dat al die muziek die ik beluisterde voor de grote ommezwaai gemeen heeft. Het was namelijk allemaal vooral heel erg aanstekelijk, makkelijk meezingbaar, up-tempo, je kon er ook allemaal goed bij uit je dak gaan. Eigenlijk was de verandering van dance-achtige dingen, Aqua en ABBA naar gitaarmuziek ook helemaal niet zo groot. Overigens, wat ik nog vergeten ben te vermelden is dat ik al die tijd ook gewoon naar een hoop top 40-muziek luisterde. Eigenlijk had ik dus over het geheel genomen voor lange tijd een behoorlijk simpele, oppervlakkige en eenduidige smaak. Franz Ferdinand sloot daar in principe perfect op aan, maar zit daarbij ook nog zó goed in elkaar dat het na al die jaren nog steeds helemaal overeind staat.

Laten we het nu dus maar eens over Franz Ferdinand hebben. Franz Ferdinand is een Schotse band die in 2004 met hun debuutalbum kwamen. De band kenmerkt zich door aanstekelijke en strak gespeelde rockmuziek. Eigenlijk weinig origineel, maar wist ik veel. Voor mij klonk het als een geluid dat ik nog niet eerder had gehoord. Veel later ontdekte ik een album van Gang of Four van '79, en dacht ik: verrek, hier heeft Franz Ferdinand het dus vandaan. Het is dan ook een erg lekker geluid; strakke drumritmes, met bijpassend basspel, die samen vaak een lekker groove neer weten te zetten, iets dat vaak toch wel ontbreekt in blanke rockmuziek en het geheel dansbaar maakt. Daarbovenop krijg je lekker aanstekelijke maar wel erg scherpe, felle gitaar-riffjes, en een prima zanger die verder niet echt uitblinkt. Hoeft ook niet, je kan immers zelf prima meezingen!  Het enige probleem is dat het soms wat te kil en afstandelijk klinkt, waar inspirator Gang of Four nog meer last van heeft.

Eigenlijk heb ik de grootste "hits" nooit echt heel erg geweldig gevonden (Take Me Out en This Fire), maar de single The Dark of the Matinee is misschien wel hun allerbeste nummer! Overigens kom ik er nu achter dat The Dark of the Matinee in het Verenigd Koninkrijk een top 10-hit was en This Fire daar niks deed... terwijl in Nederland This Fire volgens mij toch een stuk bekender was. Wel een terechte hit, want oh wat klinkt het lekker. Dat gaat vaak na een tijdje wel vervelen, maar dit nummer verveelt me nooit.

Het album opent al ijzersterk met Jacqueline dat als een heel rustig liedje begint waarna het ineens losbarst. Franz Ferdinand houdt wel van je zo af en toe op het verkeerde spoor zetten, want dat doen ze ook in hun bekendste nummer Take Me Out. Verder heb ik eigenlijk weinig meer te zeggen over de muziek, want het moge wel duidelijk zijn hoe het klinkt, en wat ik ervan vind. Dus nu nog wat linkjes van verdere albumhoogtepunten: Auf Achse, Come On Home en 40'. IJzersterke nummer, dus ga het allemaal beluisteren!

Overigens is de hoes natuurlijk ook geweldig in z'n eenvoud.

#83: The Prodigy - Music for the Jilted Generation

The Prodigy begon als een groepje dat perfect aansloot bij de eurodance van eind jaren '80, begin jaren '90, maar zich er wel van wist te onderscheiden. De eurodance was een reactie op de in Amerika onstane house-muziek, en bestond uit vrolijke dance, vol met vrolijke melodietjes, pianoriedeltjes, leuke sampletjes. Dat is ook allemaal van toepassing op het eerste album van The Prodigy, maar de muziek van The Prodigy zat toch duidelijk beter in elkaar dan het gemiddelde eurodance-liedje. Er waren dus al meteen tekenen dat hier meer in zat. Dat werd helemaal waargemaakt met het tweede album: Music for the Jilted Generation. Het roer werd totaal omgegooid, en van de vrolijkheid van het eerste album was weinig meer te bekennen, zie alleen al de hoes.

Het werd een stuk donkerder dus, en dat is niet zomaar. Buiten het feit dat de bandleden (althans, de muziek komt eigenlijk vrijwel volledig van de hand van Liam Howlett) volwassener waren geworden, waren ze ook geëngageerder worden. Althans, veel inhoud was er niet, want er komen nu eenmaal weinig teksten voor in hun muziek, maar dit tweede album kenmerkte zich eigenlijk door een punkhouding. Lekker tegen de gevestigde orde aanschoppen. Dat is te zien aan de titel (wat neerkomt op: muziek voor de generatie waar niet naar om wordt gekeken), maar ook aan de artwork in het boekje (klik!), en aan enkele teksten op het album (Fuck them and their law!). 

Het laat zich ook duidelijk horen in de sfeer van de muziek, en dat is waar het voornamelijk om gaat: de muziek. Waar de muziek op het debuutalbum vrolijk was, is de sfeer op het tweede album grimmig, en de vrolijk pianootjes en stemmetjes hebben plaats gemaakt voor agressieve gitaren en stemmen. De groep had vanaf het begin al twee leden naast Liam Howlett: Maxim en Keith Flint. Hun aandeel was tot dan toe echter beperkt gebleven tot de optredens, waarbij de dansten en het publiek opzweepten. Ook in de clips kwamen ze voor, maar vanaf dit album deden ze ook daadwerkelijk wat vocalen.

Wat krijg je dan? Lange uitgerekte nummers die zich eigenlijk meer op sfeer richten dan op dansbaarheid. Natuurlijk is de dansbaarheid nog wel aanwezig, door de up-tempo beats, maar de sfeer lijkt soms een stuk belangrijker. Het eerste nummer van het album zet meteen de toon. Break and Enter heeft een industriele, kille sfeer, waarbij het geluid van brekend glas nog wat aan grimmigheid toevoegt. Het is eigenlijk een vrij kaal nummer, maar blijft toch de volledige acht minuten boeien. 

De clips worden ook stukken donkerder. Waar ze in de clips van het debuut nog vrolijk zaten te dansen, lijkt het nu toch allemaal een stuk serieuzer. Neem nou de clip van Voodoo People, behoorlijk intrigerend, maar nou niet bepaald vrolijk te noemen. Hier is ook een rockgitaar te horen, zoals wel meer op het album. Dansbaar is het wel, maar toch is het niet echt typische muziek om in disco's te draaien, en is het prima thuis te draaien. En dan niet eens om heel erg uit je dak te gaan... Wel klinkt het hier en daar wellicht ietwat gedateerd, maar dat mag de pret niet drukken. Voodoo People heeft wel een erg leuk sampletje.

De clip van Poison lijkt echter vooral wat geforceerde stoerheid te zijn. Heel tof in dat nummer vind ik altijd dat het na ongeveer een minuut stilvalt, waarna hij weer opnieuw begint met wat zweverige synths erdoorheen. Ook No Good (Start the Dance) heeft een stoere clip, maar ook wel intrigerend, en die kan ik daarom wel waarderen. Het nummer zelf behoort tot de dansbaarste en heeft ook nog eens een aanstekelijk refrein. Het is dan ook niet verbazingwekkend dat het een grote hit werd. Terecht ook wel, het is behoorlijk opzwepend, en ik kan me voorstellen dat hele volksstammen volledig uit hun dak gingen op dit nummer. Het zou eens gedraaid moeten worden bij feestjes eigenlijk.

Het interessantste gedeelte van het album zijn de laatste drie nummers, die door de band zelf samen The Narcotic Suite wordt genoemd. Ze vallen op omdat ze een stuk rustiger zijn. Oké, 3 Kilos is wel vrij vrolijk, maar het heeft niet die harde drumritmes van de rest van het album. Het is zelfs misschien wel het meest atypische Prodigy-nummer. Wel erg interessant, met dat fluitje, vrolijke melodietje (maar dan op een totaal andere manier dan het debuut), en de zweverige tonen daaronder. Het is een soort sfeervol feelgoodnummer.

Daarna wordt het nog beter. De meest prachtige sfeer wordt neergezet op Skylined. Weer erg mooi gebruik van de synths die een erg mooie zweverige melodie laten horen. Ook de trommeltjes zijn erg leuk, en tussen de zweverige stukken door horen we een wat sneller, ietwat donkerder stuk, dat een mooi contrast vormt. Een nummer waar je je eigen beelden bij kan vormen, dat is altijd erg fijn! Daarom vind ik dit het sterkste nummer van het album, het weet heel goed sfeer neer te zetten, waarbij het een hoop aan je eigen verbeeldingskracht overlaat. 

Claustrophobic Sting, het einde van The Narcotic Suite, is weer behoorlijk donker, en eigenlijk helemaal niet zo rustig, dus wat ik zei, klopt bij nader inzien toch niet helemaal. Wel is het weer ontzettend sfeervol, waarbij er goed gebruik gemaakt wordt van samples. Met iets dat wegheeft van huilende baby's, (kwaadaardig?) gelach, en een fluisterstem die zegt: "my mind is glowing", weten ze je op het puntje van je stoel te laten zitten, en dan heb ik het nog niet eens over die harde drums, en het felle agressieve karakter van het nummer. Behoorlijk donker en grimmig. En zeer overtuigend.

Een uitstekende tweede album dus, van The Prodigy, en hiemee vestigden ze definitief hun naam in de dance-wereld, maar ook in de top 40. En zelfs bij de rockers, het is een groep die breed wordt gewaardeerd. Bij vlagen doet het wat gedateerd aan, maar bij vlagen komt het ook nog steeds keihard aan (dat laatste nummer!). In 1994 moet dit als een bom hebben ingeslagen in de muziekwereld, zeker als je het vergelijkt met een debuut. 

#84: Zwart Licht - Bliksemschicht

Deze keer in de album top 100 krijgen we nederhop, oftewel: Nederlandstalige hip-hop. Hoewel de meeste mensen daar waarschijnlijk meteen al heel sceptisch tegenover staan, of zelfs negatief, zou ik best wel wat nederhop op kunnen noemen, die veel mensen wel zouden kunnen waarderen. Dat gaat echter niet op voor Zwart Licht. Zwart Licht is vrij uniek, maar ook iets waarvan ik het besef dat het voor heel veel mensen niet echt weggelegd is. Dat neemt niet weg dat Zwart Licht hoe dan ook een bijzondere groep is in de Nederlandse hip-hopscene.

"Zwart Licht staat voor al het zwarte dat in een goed daglicht geplaatst wordt. Zwart Licht staat voor tegenstrijdigheid." Aldus de officiële Zwart Licht-site. Dat citaat in combinatie met het feit dat hip-hop een imago heeft dat het heel erg om teksten draait, en je zou misschien verwachten dat het vooral tekstueel ontzettend goed is. Dat is echter totaal niet het geval, tekstueel vind ik Zwart Licht eigenlijk helemaal niet interessant, en persoonlijk luister ik meestal niet naar hip-hop voor de teksten. Tekstueel is Zwart Licht vaak zelfs vrij oppervlakkig. 

De groep bestaat uit producer Hayzee, rapper Akwasi, en rapper Leeroy. Het is een interessante combinatie van personen, vooral de combinatie van Hayzee en Akwasi. Hayzee komt namelijk over als een introverte, teruggetrokken, verlegen en zelfs wat onzeker persoon die het liefst niet in de publiciteit komt maar gewoon lekker met z'n muziek bezig is. Ik vermoed dat zijn favoriete dagbesteding bestaat uit thuis op z'n kamertje muziek beluisteren en muziek maken. Akwasi daarentegen is de belangrijkste rapper van de groep en tevens het gezicht van de groep. Hij komt juist over als een bijzonder extravert, uitbundig, expressief persoon. Live maakt ie er een geweldige show van, en volgens mij vindt hij wat publiciteit ook helemaal niet zo erg, al zoekt ie het niet per se heel erg op. Akwasi doet dan ook, volgens mij, HBO theaterschool of iets dergelijks. In ieder geval acteert hij ook, en doet hij een of andere bijpassende HBO-opleiding. Dat contrast van hun persoonlijkheden vind ik erg boeiend. Nou heb ik ook nog Leeroy genoemd, maar die is verder niet heel belangrijk, op het album komt ie slechts een paar keer aan het woord. Hij is vooral belangrijk als live-rapper, waar hij een stuk meer aan bod komt, en hij gaat nog een eigen EP krijgen, maar dat duurt al behoorlijk lang. 

En dan de muziek... Voordat ik het hele album leerde kennen, heb ik eerst regelmatig de singles op YouTube opgezocht. Die zal ik nu dan ook eerst bespreken, en vervolgens mijn albumfavoriet. De eerste single, en ook de eerste die ik leerde kennen, was Vanaf Nu. Dit nummer wist mij meteen te pakken, wat een fijne sfeer straalt dat nummer uit! Sfeervolle, rustgevende beats, met daarover een energieke rapper, met apart stemgeluid. Tel daarbij op de intrigerende clip, en ik ging meteen op zoek naar meer van deze groep. 

Daardoor kwam ik al snel uit bij de tweede single van het album: Bliksemschicht. Dit nummer wist me meteen te overdonderen. Dit klonk ook weer zo uniek, en sfeervol, maar wel op een andere manier. Ik vind de beat ontzettend vet geproduceerd, het straalt een duistere sfeer uit, waar de raps (en de clip die ook weer intrigerend is) aan bijdragen. Ik ken weinig hip-hop die zo sfeervol is als dit. Prachtwerk van Hayzee! De raps van Akwasi zorgen ook nog voor een zekere drive en een zekere aanstekelijkheid in het nummer, en hij weet het nog net wat extra's te geven, wat het uiteindelijk tot een geweldig geheel maakt, maar vooral het instrumentale gedeelte is subliem!

De derde single is Guillotine, en ook dit nummer weet zich meteen te onderscheiden van de standaardhip-hop. Dit nummer is niet door Hayzee geproduceerd, maar door SirOJ, en dat is te horen. Het is namelijk duidelijk in een andere stijl, maar dat is wel erg fijn voor de variatie. De productie is weer het sterke punt, het zorgt voor een leuk oosters maar ook wel duister sfeertje, en verder is dit nog stukken aanstekelijker dan de voorgaande. Je rapt het zo mee: de kop gaat eraf! de kop gaat eraf! Akwasi rapt in dit nummer bij vlagen behoorlijk apart, maar dat kan ik juist waarderen. Omdat zowel de beats van Hayzee (in dit nummer dan niet) en de raps van Akwasi heel eigen zijn, heeft de groep een uniek geluid, die ik eigenlijk nergens mee kan vergelijken. Internationaal gezien hoogstens met Dizzee Rascal.

Ook de vierde single, Back-Up Staat Klaar, is door een ander geproduceerd, namelijk door FS Green (die wel meer zeer sterke producties op zijn naam heeft staan). Er is weer duidelijk een hoop aandacht besteed aan de clip, en dat verbaast me ook niks, aangezien ie door Teemong is geregisseerd. Teemong

regisseert een hoop hip-hopclips en die zijn meestal erg goed, en op z'n minst zeer professioneel. Deze clip is vrij heftig, vol met geweld, en schijnt een ode te zijn aan de film Menace to Society (aldus Akwasi zelf). Zegt mij niks, maar toch een leuk weetje. Ook wilden ze prikkelen met de clip, en stelde Akwasi dat geweld nou eenmaal boeit (maar tegelijkertijd afschrikt). Sterk gedaan in de clip vind ik de observerende vrouw, die je soms vanaf een afstandje ziet meerappen, en kijkend naar het gevecht een beetje onverschillig ziet doen.

Het nummer zelf is ontzettend opzwepend, vooral dankzij de herhalende blazers. Het geeft een lekkere swing mee aan het nummer, waar de rappers (ook Leeroy doet deze keer mee) perfect op inspelen. Ze weten hun raps heel goed mee te laten deinen op de beats, waardoor het allemaal bijzonder lekker klinkt.   In best wat nummers van Zwart Licht is ook wel wat agressiviteit te horen (de kop gaat eraf!), en dat is zelfs redelijk vaak zo met hip-hop, daarom kan ik me voorstellen dat veel mensen er niks mee hebben. Zelf kan ik het prima hebben, het geeft kracht aan de muziek, maar gelukkig voor een hoop mensen is er ook genoeg hip-hop zonder agressiviteit. 

Een nummer dat ik ook absoluut een hoogtepunt vind, maar niet als single is uitgebracht, is Ter Plekke. Tekstueel is het niet meer dan wat woordgrappen met plaatsnamen, maar die beat! Overigens ook van FS Green, net als Back-Up Staat Klaar. Die beat! Wat is die ont-zet-tend lekker! Instrumentaal zit het zo goed in elkaar, met subtiele details, maar het klinkt als geheel ook gewoon superfijn. Bijzonder opzwepend weer, net als de andere FS Green-productie, en daarom moet ik hem altijd keihard zetten, en ik geniet altijd weer als de vrouwenzang erin komt. En... (gericht aan een van m'n weinige vaste lezers, namelijk m'n lieve vriendinnetje <3) tussen alle plaatsnaam-namedropping zit zelfs nog een shout-out naar Wilnis!

En voor wie nu nog steeds geïnteresseerd is, dit vond ik persoonlijk wel een geinig filmpje. Interview dat inhoudelijk niet eens zoveel voorstelt, maar waar je ze gewoon ziet zoals ze zijn. Een beetje met elkaar dollen (in het begin doet Akwasi zich voor als Hayzee en Hayzee zich voor als Akwasi, en Leeroy dan maar als ene Martin), je ziet ze repeteren voor een spiegel, allemaal best geinig. 

Ook erg leuk vind ik de 101 Barz-sessies. Hier de eerste, die ik ook erg vaak heb zitten kijken voor ik daadwerkelijk het album ging beluisteren. En hier de tweede, waarvan ik er net pas achterkwam dat ie bestond, maar die ik ook erg leuk vond.